سلول های ﺑﻨﯿﺎدی ﻧﺎﻣﯽ ﮐﻠﯽ اﺳﺖ و ﺑﻪ ﮔﺮوﻫﯽ از ﺳﻠﻮل ﻫﺎی ﺑﺪن ﮔﻔﺘﻪ ﻣﯽ ﺷﻮﻧﺪ ﮐﻪ دارای ﭼﻨﺪ وﯾﮋﮔﯽ ﻣﻬﻢ ﻣﯽ ﺑﺎﺷﻨﺪ:
اﯾﻦ ﺳﻠﻮل ﻫﺎ ﺗﺨﺼﺺ ﻧﯿﺎﻓﺘﻪ ﻫﺴﺘﻨد
ﻣﺠﺪدا در ﺑﺪن از ﻃﺮﯾﻖ ﺗﻘﺴﯿﻢ ﺳﻠﻮﻟﯽ ﺧﻮد را ﺗﻮﻟﯿﺪ و ﺗﮑﺜﯿﺮﻣﯽ ﮐﻨﻨﺪ
ﻋﻤﺮی ﻃﻮﻻﻧﯽ دارﻧﺪ و در ﺷﺮاﯾﻂ آزﻣﺎﯾﺸﮕﺎﻫﯽ، ﻣﯽ ﺗﻮان آﻧﻬﺎ را ﺑﻪ ﺳﻠﻮل ﻫﺎﯾﯽ ﻣﺘﺨﺼﺺ ﺑﺎ اﻋﻤﺎل و ﻓﻌﺎﻟﯿﺖ ﻣﺸﺨﺺ ﺗﺒﺪﯾﻞ ﮐﺮد به ﻋﺒﺎرﺗﯽ در ﻣﺤﯿﻂ ﮐﺸﺖ و در ﻣﺠﺎورت ﻋﻮاﻣﻞ ﻣﻐﺬی ﺧﺎﺻﯽ ﺑﺎ دﺳﺖ ﮐﺎری ﯾﮏ ﺳﻠﻮل ﺑﻨﯿﺎدی در ﺣﺎﻟﺖ ﭘﺎﯾﻪ ,در ﺳﻠﻮل ژن ﻫﺎﯾﯽ را ﻓﻌﺎل ﻧﻤﻮده و ﺳﻠﻮل ﺑﻨﯿﺎدی ﻣﺠﺒﻮر ﺑﻪ اﯾﺠﺎد ﻋﻮاﻣﻠﯽ ﭘﺮوﺗﺌﯿﻨﯽ در داﺧﻞ و ﺳﻄﺢ ﺧﻮد ﻣﯽ ﺷﻮد و در ﻧﻬﺎﯾﺖ ﺑﻪ ﯾﮏ ﺳﻠﻮل ﻣﺸﺨﺺ ﺗﺒﺪﯾﻞ ﻣﯽ ﺷﻮد .ﺳﻠﻮل ﻫﺎی ﺑﻨﯿﺎدی ﺗﻘﺮﯾﺒﺎ در ﻫﻤﻪ ﺑﺎﻓﺖ ﻫﺎی ﺑﺪن ﯾﺎﻓﺖ ﻣﯽ ﺷﻮﻧﺪ و ﺑﻪ ﻧﻮﻋﯽ ﻣﺴﺌﻮل ﺗﺮﻣﯿﻢ آﻧﻬﺎ ﻫﺴﺘﻨﺪ .
اﯾﻦ ﺳﻠﻮل ﻫﺎ دارای اﻧﻮاع ﻣﺘﻔﺎوﺗﯽ ﻣﯽ ﺑﺎﺷﻨﺪ
وﻗﺘﯽ ﮐﻪ ﺳﻠﻮﻟﻬﺎی ﺑﻨﯿﺎدی ﺗﻘﺴﯿﻢ ﻣﯿﺸﻮﻧﺪ، ﻣﯽ ﺗﻮاﻧﻨﺪ ﺳﻠﻮﻟﻬﺎی ﻣﺎﻧﻨﺪ ﺧﻮدﺷﺎن ﺗﻮﻟﯿﺪ ﮐﻨﻨﺪ و ﯾﺎ ﻣﯿﺘﻮاﻧﻨﺪ ﺳﻠﻮﻟﻬﺎی دﯾﮕﺮی از ﻧﻮ دﯾﮕﺮ ﺗﻮﻟﯿﺪ ﮐﻨﻨﺪ .ﺑﺮای ﻣﺜﺎل ﺳﻠﻮﻟﻬﺎی ﺑﻨﯿﺎدی ﭘﻮﺳﺖ ﻣﯿﺘﻮاﻧﻨﺪ ﺳﻠﻮﻟﻬﺎی ﺑﻨﯿﺎدی ﭘﻮﺳﺖ ﺑﯿﺸﺘﺮی ﺑﺴﺎزﻧﺪ ﯾﺎ ﻣﯿﺘﻮاﻧﻨﺪ ﺳﻠﻮﻟﻬﺎﯾﯽ ﻣﺨﺘﻠﻒ دﯾﮕﺮی در ﭘﻮﺳﺖ ﺑﺴﺎزﻧﺪ ﮐﻪ ﮐﺎر ﻣﺨﺼﻮص ﺑﻪ ﺧﻮدﺷﺎن را دارﻧﺪ ﻣﺜﻞ ﺳﺎﺧﺘﻦ رﻧﮕﺪاﻧﻪ ﻫﺎ ی ﻣﻼﻧﯿﻦ .ﭼﺮا ﺳﻠﻮﻟﻬﺎی ﺑﻨﯿﺎدی در ﺳﻼﻣﺖ ﻣﺎ ﻣﻬﻢ ﻫﺴﺘﻨﺪ ؟ وﻗﺘﯽ ﮐﻪ ﻣﺎ زﺧﻤﯽ ﯾﺎ ﺑﯿﻤﺎر ﻣﯿﺸﻮﯾﻢ ، ﺳﻠﻮﻟﻬﺎﯾﻤﺎن ﻫﻢ ﺻﺪﻣﻪ ﻣﯿﺒﯿﻨﻨﺪ ﯾﺎ از ﺑﯿﻦ ﻣﯿﺮوﻧﺪ . زﻣﺎﻧﯽ ﮐﻪ اﯾﻦ اﺗﻔﺎق ﻣﯿﺎﻓﺘﺪ، ﺳﻠﻮﻟﻬﺎی ﺑﻨﯿﺎدی ﻓﻌﺎل ﻣﯿﺸﻮﻧﺪ .ﺳﻠﻮﻟﻬﺎی ﺑﻨﯿﺎدی ﻣﺴﺌﻮل ﺗﺮﻣﯿﻢ ﮐﺮدن ﺑﺎﻓﺘﻬﺎی ﺻﺪﻣﻪ دﯾﺪه و ﺟﺎﯾﮕﺰﯾﻦ ﮐﺮدن ﺳﻠﻮﻟﻬﺎﯾﯽ ﮐﻪ ﺑﻄﻮرﻧﺮﻣﺎل ﻣﯿﻤﯿﺮﻧﺪ ﻫﺴﺘﻨﺪ .اﯾﻨﮕﻮﻧﻪ اﺳﺖ ﮐﻪ ﺳﻠﻮﻟﻬﺎی ﺑﻨﯿﺎدی ﻣﺎ را ﺳﻼﻣﺖ ﻧﮕﺎه ﻣﯿﺪارﻧﺪ و ﺑﺎﻋﺚ ﺟﻠﻮﮔﯿﺮی از ﭘﯿﺮی زودرس ﻣﺎ ﻣﯿﺸﻮﻧﺪ.
ﺑﻪ ﻃﻮر ﮐﻠﯽ از ﻟﺤﺎظ ﻣﻨﺸﺎ، ﺳﻠﻮل ﻫﺎی ﺑﻨﯿﺎدی دارای دو ﻣﻨﺸﺎ ﺟﻨﯿﻨﯽ و ﺑﺰرﮔﺴﺎل ﻫﺴﺘﻨﺪ .ﺳﻠﻮﻟﻬﺎی ﺑﻨﯿﺎدی را ﻣﯽ ﺗﻮان در ﻣﺮﺣﻠﻪ ﺗﺸﮑﯿﻞ ﺑﻼﺳﺘﻮﺳﯿﺴﺖ (یکی از مراحل شکل گیری جنین) اﺳﺘﺨﺮاج ﻧﻤﻮد، ﺑﻪ اﯾﻦ ﺗﺮﺗﯿﺐ ﮐﻪ در اﯾﻦ ﻣﺮﺣﻠﻪ ﮔﺮوﻫﯽ از ﺳﻠﻮﻟﻬﺎ ﺑﻪ ﺻﻮرت ﺗﻮده داﺧﻠﯽ ﺑﻪ ﭼﺸﻢ ﻣﯽ ﺧﻮرﻧﺪ ﮐﻪ ﭘﺲ از اﺳﺘﺨﺮاج و ﮐﺸﺖ ﺳﻠﻮل ﻫﺎی ﺑﻨﯿﺎدی ﺟﻨﯿﻨﯽ ﻧﺎﻣﯿﺪه ﻣﯽ ﺷﻮﻧﺪ و ﺑﻪ ﻟﺤﺎظ ﻇﺮﻓﯿﺖ ﺗﻤﺎﯾﺰی ﭘﺮﺗﻮان ﯾﺎ ﻣﯽ ﺗﻮاﻧﻨﺪ ﺗﻤﺎم ﺳﺎﺧﺘﺎرﻫﺎی ﻫﺎی ﺟﻨﯿﻨﯽ را ﺑﻪ وﺟﻮد آورﻧﺪ . دسته دیگر، ﺳﻠﻮل ﻫﺎی ﺑﻨﯿﺎدی ﺑﺰرﮔﺴﺎﻻن ﻫﺴﺘﻨﺪ ﮐﻪ در ﺑﺴﯿﺎری از ﺑﺎﻓﺖ ﻫﺎی ﺗﺨﺼﺼﯽ ﺑﺪن از ﺟﻤﻠﻪ ﻣﻐز، اﺳﺘﺨﻮان، ﮐﺒﺪ، ﭘﻮﺳﺖ، ﻟﻮﻟﻪ ﮔﻮارش، ﻗﺮﻧﯿﻪ و ﺷﺒﮑﻪ ﭼﺸﻢ و ﺣﺘﯽ ﭘﺎﻟﭗ ﻋﺎج دﻧﺪان ﻧﯿﺰ ﯾﺎﻓﺖ ﻣﯽ ﺷﻮﻧﺪ.در اﻏﻠﺐ ﺑﺎﻓﺖ ﻫﺎی اﻓﺮاد ﺑﺰرﮔﺴﺎل، ﺳﻠﻮل ﻫﺎی ﺑﻨﯿﺎدی وﺟﻮد دارﻧﺪ ﮐﻪ وﻇﯿﻔﻪ آن ﻫﺎ ﺟﺎﯾﮕﺰﯾﻨﯽ ﻣﺪاوم ﺳﻠﻮل ﻫﺎی از ﺑﯿﻦ رﻓﺘﻪ ﺑﺎ ﺳﻠﻮل ﻫﺎی ﺗﺎزه و ﺟﻮان اﺳﺖ.
ﺑﺎﻓﺖ ﻫﺎﯾﯽ ﻣﺎﻧﻨﺪ ﭘﻮﺳﺖ، ﻋﻀﻠﻪ، روده و ﻣﻐﺰ اﺳﺘﺨﻮان از ﺟﻤﻠﻪ ﺑﺎﻓﺖ ﻫﺎﯾﯽ ﻫﺴﺘﻨﺪ ﮐﻪ دارای ﺳﻠﻮل ﻫﺎی ﺑﻨﯿﺎدی وﯾﮋه ﺑﺎﻓﺖ و ﯾﺎ ﺳﻠﻮل ﻫﺎی ﺑﻨﯿﺎدی ﺑﺰرﮔﺴﺎﻻن ﻫﺴﺘﻨﺪ. در ﻣﻐﺰ اﺳﺘﺨﻮان، روزاﻧﻪ ﻣﯿﻠﯿﺎرد ﻫﺎ ﺳﻠﻮل ﺧﻮﻧﯽ ﺗﻮﺳﻂ ﺳﻠﻮل ﻫﺎی ﺑﻨﯿﺎدی ﺧﻮن ﺳﺎز ﺗﻮﻟﯿﺪ ﻣﯽ ﺷﻮﻧﺪ.ﺳﻠﻮل ﻫﺎی ﺑﻨﯿﺎدی ﺑﺰرﮔﺴﺎﻻن وﯾﮋه ﺑﺎﻓﺖ ﻫﺴﺘﻨﺪ، ﺑﻪ اﯾﻦ ﻣﻌﻨﯽ ﮐﻪ اﯾﻦ ﺳﻠﻮل ﻫﺎ ﻗﺎدرﻧﺪ ﺑﻪ اﻧﻮاع ﺳﻠﻮل ﻫﺎی ﻣﻮﺟﻮد در آن ﺑﺎﻓﺖ ﺗﺒﺪﯾﻞ ﺷﻮﻧﺪ و ﺑﻪ ﺧﻮدی ﺧﻮد ﻗﺎدر ﻧﯿﺴﺘﻨﺪ ﺑﻪ ﺳﻠﻮل ﻫﺎی ﻣﻮﺟﻮد در ﺧﺎرج از آن ﺑﺎﻓﺖ ﺗﺒﺪﯾﻞ ﺷﻮﻧﺪ .ﻫﺮ ﭼﻨﺪ ﻣﻄﺎﻟﻌﺎت ﻧﺸﺎن ﻣﯽ دﻫﻨﺪ ﮐﻪ ﺑﺎﻓﺖ ﻫﺎﯾﯽ ﻫﻤﺎﻧﻨﺪ ﻗﻠﺐ ﻧﯿﺰ دارای ﺳﻠﻮل ﻫﺎی ﺑﻨﯿﺎدی ﻫﺴﺘﻨﺪ وﻟﯽ ﻋﻤﻠﮑﺮد و ﻧﻮع آن ﻫﺎ ﮐﺎﻣﻼ ﻣﺸﺨﺺ ﻧﺸﺪه اﺳﺖ . اﺻﻄﻼح ﺳﻠﻮل ﻫﺎی ﺑﺰرﮔﺴﺎﻻن ﻃﯿﻒ ﮐﺎرﺑﺮدی وﺳﯿﻌﯽ از ﺳﻠﻮل ﻫﺎی ﺑﻨﯿﺎدی ﺑﻪ دﺳﺖ آﻣﺪه از ﺑﺎﻓﺖ ﻫﺎی ﺟﻔﺖ، ﺧﻮن ﺑﻨﺪ ﻧﺎف ﺗﺎ ﻣﻐﺰ اﺳﺘﺨﻮان را ﺷﺎﻣﻞ ﻣﯽ ﺷﻮد.
پزشکی بازساختی فصل مشترک علوم سلول درمانی (استفاده از سلول های بنیادی و سایر سلول های قابل پیوند)، مهندسی بافت و علوم نوینی همچون مهندسی ژنتیک و ژن درمانی است.
کمبود ارگان های اهدائی و مشکلات مرتبط با پیوند مثل پس زدن سیستم ایمنی و استفاده از داروهای سرکوب کننده سیستم ایمنی، دانشمندان و محققان این حیطه را بر آن داشت که با ترکیب علوم مختلف از جمله استفاده از قدرت سلول های بنیادی، ژن درمانی و مهندسی بافت به فکر تولید ارگان های مختلف مورد نیاز بیماران بپردازند.